بررسی تطبیقی عملکرد مدیریتی آرشیوهای دیداری و شنیداری سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با استفاده از مدل تعالی (EFQM) ویرایش 2010

مدل تعالی سازمانی، الگویی برای سنجش کیفیت است که در سال‌های اخیر، نه تنها نظر سازمان‌های تولیدی و صنعتی را به خود جلب کرده است؛ بلکه سازمان‌های خدماتی و اطلاعاتی را نیز بر آن داشته است که جهت کاوش وضعیت کیفی خدمات خود از آن استفاده نمایند. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی مقایسه‌ای عملکرد مدیریت کیفیت آرشیوهای دیداری و شنیداری سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، با استفاده از الگوی تعالی سازمانی است و از این طریق نقاط قوت و نقاط قابل بهبود آرشیوهای دیداری و شنیداری مشخص و راهکارهایی جهت بهبود عملکرد کیفی آن‌ها ارائه شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و توصیفی- تحلیلی است. پرسشنامۀ مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه 72 سوالی مورد تایید بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت ( EFQM ) است که توسط این بنیاد و به منظور گنجاندن منطق رادار در سال 2010 و مطابق با آخرین ویرایش مدل تعالی سازمانی تهیه شده است؛ که به دلیل ماهیت خدماتی جامعۀ مورد نظر، تغییراتی در آن به وجود آمده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که آرشیوهای دیداری و شنیداری سازمان صدا و سیما در اجرای مفاهیم و معیارهای مدل تعالی سازمانی متفاوت عمل کرده‌اند. در حوزۀ توانمندسازها، آرشیو شبکۀ چهار، با کسب 03/262 امتیاز، از 500، بهترین عملکرد؛ و آرشیو شبکۀ دو با کسب 13/ 166 امتیاز، ضعیف‌ترین عملکرد را داشته‌اند. در حوزۀ نتایج نیز به ترتیب، آرشیوهای شبکۀ یک و شبکۀ چهار، با امتیازهای 43/68 و 86/44 بالاترین و پایین‌ترین امتیازها را کسب کرده‌‌اند. به طور کلی، عملکرد آرشیو مرکزی و آرشیو شبکۀ یک سیما، بالاترین؛ و عملکرد آرشیو شبکۀ دو و آرشیو شبکۀ جام‌جم پایین‌ترین سطح امتیازها را داشتند. براساس نتایج به دست آمده از هریک از معیارهای مدل تعالی سازمانی برای آرشیوهای دیداری و شنیداری سازمان صدا و سیما، مهم‌ترین راهکارهای ارائه شده برای بهبود نقاط ضعف و اعتلای نقاط قوت این مراکز عبارتند از: افزایش تعاملات با کاربران و سازمان‌ها و افراد ذی‌نفع خارج از آرشیوها، افزایش فضای رقابتی میان کارمندان، تجدید نظر در تدوین خط‌مشی‌های آرشیو، توجه به اصل شایسته‌محوری در میان کارمندان، انطباق با فناوری‌های نوین در ارائۀ خدمات، تعامل با کاربران و دریافت بازخوردهای منظم از آن‌ها، تعامل هرچه بیشتر مدیران آرشیوها و با جامعه، و افزایش حس مسئولیت‌پذیری آن‌ها در قبال جامعه.